Biegun Północny należy do Danii?

Dania wraz z zależnymi od niej Wyspami Owczymi i Grenlandią nie zamierza zrzec się roszczeń o prawo do Bieguna Północnego i przyległych terytoriów Arktyki. Jeszcze przed 2014 rokiem rząd duński przedstawi w ONZ wyniki badań ekspedycji naukowej, która na szwedzkim lodołamaczu Odeon prowadziła badania dna morskiego na północ od Grenlandii na szerokości geograficznej od 83 do 87 stopni.

Duńska ekspedycja wyruszyła w odpowiedzi na działania rosyjskie, efektem których na podmorskim Grzbiecie Łomonosowa w punkcie wyznaczającym Biegun Północny mini łodzie podwodne umieściły rosyjską flagę.

Dowody naukowe

Celem badań duńskich naukowców było udowodnienie, iż wspomniany Grzbiet Łomonosowa przebiegający od wyspy Ellesmere’a pod Biegunem Północnym do Wysp Nowosyberyjskich jest przesłużeniem Grenlandii. Obecnie Dania zamierza przekonać ONZ, że szelf kontynentalny Arktyki w pięciu punktach wokół Wysp Owczych i Grenlandii łącznie z Biegunem Północnym należy do Królestwa Danii.

Z kolei Rosja oraz Kanada starają się udowodnić na podstawie własnych badań naukowych, że ów grzbiet, czyli podmorskie pasmo górskie znajdujące się pod Biegunem Północnym na dnie morza Arktycznego, stanowi przedłużenie ich szelfu kontynentalnego.

Walka o nowe złoża i szlaki komunikacyjne

Spór o terytoria Arktyki ma głębokie podłoże ekonomiczne. Staje się intensywniejszy tym bardziej, im szybciej kurczy się pokrywa lodowa wokół Bieguna Północnego, odsłaniając dostęp do nowych złóż naturalnych i otwierając nowe, północne szlaki komunikacyjne.

Zgodnie z Konwencją Narodów Zjednoczonych, państwa sygnatariusze mają możliwość w ciągu dziesięciu lat od podpisania konwencji do ubiegania się o prawo do terytoriów morskich znajdujących się w odległości do 200 mil morskich od terytoriów danego kraju. Jeśli Dania udowodniłaby swoje racje, wówczas Biegun Północny ze zdecydowaną większością Arktyki znalazłby się w granicach terytorialnych zależnych od Danii.

Stąd zaostrza się spór o terytoria Arktyki, do których, prócz Danii i Rosji, pretendują także Stany Zjednoczone przywołując Alaskę, Kanada oraz Norwegia. Możliwe, że w niedługim czasie do sporu przyłączy się również Islandia. W roku 2008 Komisja Europejska przyjęła komunikat „Unia Europejska i Region Arktyczny”, który to dokument odbierany jest jako włączenie się Unii Europejskiej do rywalizacji o złoża i terytoria Arktyki.

Gra warta starań

Królestwo Danii podpisało konwencję w 2004 roku. Zgodnie z jej postanowieniami, ma czas do 2014, by przedstawić zasadność swych roszczeń terytorialnych w ONZ. Dlatego coraz bardziej intensyfikuje swoje działania. Jednocześnie w strategii Danii, Grenlandii i Wysp Owczych do 2020 roku umieszczono zapisy zezwalające na dalsze poszukiwania ropy naftowej w granicach Grenlandii.

Szacunkowe prognozy przedstawiają, że Arktyka skrywa jedną czwartą nieodkrytych jeszcze na świecie złóż ropy naftowej, gazu ziemnego oraz klatratu metanu będącego bogatym nośnikiem gazu pozyskiwanego przy pomocy nowoczesnych technologii. Z walki o tak bogate złoża naturalne Dania nie zrezygnuje.