Lepsze życie w Danii czy w Polsce?

Podniesienie poziomu dobrobytu obywateli stanowi podstawową przesłankę działań władz krajowych. I choć cel jest wspólny dla wszystkich, narzędzia i sposoby jego osiągania różnią się pomiędzy poszczególnymi krajami. Różne rozumienie kwestii z nim związanych uwzględniła OECD przy tworzeniu Indeksu Lepszego Życia (Better Life Index). Specyfika zagadnienia dobrobytu zadecydowała o braku typowego w metodach badań sytuacji społeczno-ekonomicznej rankingu państw. Dane wykorzystane do indeksu pozwalają na określenie, w którym z państw – Danii czy Polsce żyje się „lepiej”.

Pieniądze dają szczęście

Przedstawione dla obu państw dane statystyczne obrazujące sytuację materialną obywateli nie potwierdzają znanej maksymy, że „pieniądze szczęścia nie dają”. Jak wskazują bowiem dane OECD, Polacy nie tylko zarabiają rocznie średnio o 38% mniej niż Duńczycy, ale również są dużo mniej zadowoleni z życia. Niskie zarobki to nie jedyny problem systemu redystrybucji dochodów w Polsce. Dane pokazują bowiem, że Polacy borykają się w większym stopniu z nierównomiernością dochodów, niż Duńczycy.

Niskie zarobki bezpośrednio wiążą się z sytuacją na krajowym rynku pracy. Zgodnie z danymi ujętymi w temacie „Praca” (Jobs) 59% Polaków w wieku 15-64 ma płatną pracę. W Danii wskaźnik ten plasuje się na poziomie 73%. Lepszy dostęp do płatnej pracy to nie jedyny atut duńskiego rynku pracy. Duńczycy pracują również dużo krócej (średnio o 20%), niż Polacy.

Motywacja do nauki

Trudniejsza sytuacja na rynku pracy wydaje się być dla Polaków większą motywacją do nauki. Dane OECD przedstawione w ramach tematu „Edukacja” (Education) jednoznacznie wskazują, że liczba obywateli posiadających średnie lub wyższe wykształcenie w Polsce (88%) jest większa o 12% w stosunku do Danii (76%). Podobnie sytuacja wygląda w przypadku niższych szczebli edukacji. Duńscy uczniowie wypadają gorzej w badaniu przeprowadzanym w ramach Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów PISA (Programme for International Student Assessment).

Środowisko, zdrowie i wzajemna pomoc

Różnice pomiędzy Duńczykami a Polakami można zaobserwować również w aspekcie ochrony zdrowia. Zgodnie z danymi OECD większa troska o politykę ochrony środowiska w Danii skutkuje lepszą jakością powietrza i wody, które z kolei wpływają pozytywnie na stan zdrowia i długość życia Duńczyków.

Lepsze zarobki, łatwiejszy dostęp do pracy płatnej sprzyjają również zaangażowaniu obywateli w życie społeczne. Duńczycy są nie tylko bardziej aktywni w polityce (frekwencja wyborcza w Polsce jest o 33% niższa, niż w Danii), ale również bardziej otwarci i przekonani o posiadaniu osoby/osób na które mogą liczyć w sytuacjach kryzysowych. Zarówno w Polsce, jak i Danii najbardziej zaangażowani społecznie są najbogatsi obywatele.

Szczęście w liczbach

Dane przedstawione w różnych tematach ujętych w Indeksie Lepszego Życia korelują z danymi dotyczącymi ogólnego samopoczucia i zadowolenia z życia. Duńczycy (77%) zdecydowanie częściej deklarują zadowolenie z przeciętnego dnia, niż Polacy (66%). Co więcej, są najbardziej zadowolonym narodem wśród państw członkowskich OECD.

Więcej na temat Indeksu Lepszego Życia można znaleźć na specjalnie temu poświęconej, interaktywnej stronie internetowej OECD: http://www.oecdbetterlifeindex.org/

Sylwia Rosocha jest absolwentką europeistyki i polityki społecznej Uniwersytetu Warszawskiego. Przygotowuje pracę doktorską na temat duńskiej polityki flexicurity. Należy do Zespołu Ekspertów Fundacji Naukowej Norden Centrum. Jest współautorką książek: Społeczeństwa i kultury Europy (2010), Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej (2011), Europa Socjalna. Iluzja czy rzeczywistość? (2011).