Wojny o Szlezwik i Holsztyn 1848 – 1864

Rozwój tożsamości narodowej i idei demokratycznych doprowadził do napięć między Duńczykami a niemieckojęzycznymi mieszkańcami prowincji Szlezwik i Holsztyn, które zagroziły oderwaniem się od Danii i przyłączeniem do Związku Niemieckiego. Holsztyn zamieszkiwała ludność niemiecka, jednak znaczna część mieszkańców Szlezwiku uważała się za Duńczyków i sprzeciwiała się planom odłączenia prowincji od Danii.

W 1848 roku ludność Szlezwika i Holsztyna, wspomagana przez żołnierzy Związku Niemieckiego, wznieciła powstanie, domagając się odrębnej konstytucji. W 1850 roku Rosja wymogła na władzach Związku Niemieckiego wycofanie niemieckich żołnierzy z udziału w konflikcie, co ułatwiło duńskim wojskom zwycięstwo w decydujących bitwach. Zaangażowanie europejskich mocarstw w mediacje między Danią a zbuntowanymi prowincjami doprowadziło w 1850 roku do zakończenia konfliktu bez zmiany granic Królestwa Duńskiego.

Po powstaniu Dania przyrzekła europejskim mocarstwom, że nie będzie dążyć do dalszej integracji Szlezwiku z królestwem. Jednak w 1863 roku, pod wpływem opinii publicznej, duński rząd przygotował projekt wspólnej konstytucji dla Danii i Szlezwiku, nie obejmujący Holsztyna. Państwa niemieckie potraktowały projekt jako prowokację i w 1864 roku wypowiedziały Danii wojnę. Wojska duńskie nie zdołały powstrzymać zmasowanego ataku sił niemieckich, które wkrótce opanowały całą Jutlandię. Dania przegrała wojnę, tracąc na rzecz Prus i Austrii Szlezwik, Holsztyn i Lauenburg, które łącznie stanowiły 1/3 terytorium Danii i zamieszkane były przez 1/5 ludności kraju, częściowo także narodowości duńskiej.

Po porażce w 1864 roku społeczeństwo duńskie stało się bardziej jednolite, a tożsamość narodowa Duńczyków jeszcze bardziej się umocniła. Kultura i język duński nabrały szczególnego znaczenia. Klęska w wojnie o Szlezwik i Holsztyn oznaczały jednocześnie całkowitą utratę wpływu Danii na decyzje europejskich mocarstw. Politycznie i gospodarczo Dania znalazła się w cieniu zjednoczonego pod wodzą Otto von Bismarcka Cesarstwa Niemieckiego.